8 Ιαν 2014

Μαθήματα ζωής από πρώην χρήστες: Από το σκοτάδι της ηρωίνης στην τριτοβάθμια εκπαίδευση


Δρόμος στρωμένος από λευκή σκόνη. Στην αρχή λίγη μαριχουάνα, ύστερα χάπια και μετά o αργός θάνατος που προσφέρει η φτηνή ηρωίνη. Μονόδρομος. Ξεχνάς το σχολείο, απαλλάσσεσαι από ενδιαφέροντα, περιορίζεσαι στην "πιάτσα" και κάνεις παρέα με την κλίκα που σου προσφέρει "σνίφες" για να παραμείνεις φτιαγμένος. Όσο αντέξεις. Αν επιβιώσεις, την επόμενη μέρα θέλεις κι άλλο. Η σπίθα της παραζάλης είναι εθιστική. 
Ο Θανάσης και ο Παναγιώτης ήταν περίεργοι να δοκιμάσουν. Πολύ νέοι όμως για να πεθάνουν. Σήμερα είναι μόλις 23 και 25 ετών, αντίστοιχα. Επινόησαν πολλές δικαιολογίες για να "μπλέξουν", αλλά τουλάχιστον βρήκαν μία πόρτα ανοιχτή για να κερδίσουν πίσω τη ζωή τους.
(Ο Θανάσης από αριστερά και ο Παναγιώτης δεξιά)
Στη ΣΤΡΟΦΗ ανηλίκων του ΚΕΘΕΑ ο χρόνος είναι πολύτιμος, τα όρια αυστηρά και τα κριτήρια αξιολόγησης δεσμευτικά. Το πρόγραμμα απεξάρτησης είναι στεγνό. Δεν περιλαμβάνει υποκατάστατα, όπως η μεθαδόνη. Μαθαίνεις να φροντίζεις τον εαυτό σου, αποκτάς ενδιαφέροντα, συναναστρέφεσαι "καθαρούς". "Πάνω από όλα όμως πρέπει να θέλεις να ξεφύγεις. Δεν είναι εύκολη διαδικασία και δεν έχει την ίδια διάρκεια για όλους", παραδέχονται.
Την απόφαση να διαβούν το κατώφλι της κοινότητας απεξάρτησης πήραν κυρίως, οι γονείς τους. Και οι δύο ολοκλήρωσαν τον πρώτο κύκλο σεμιναρίων ψυχολογικής/συμβουλευτικής υποστήριξης και έφυγαν. Επέστρεψαν στο πρόγραμμα λίγο αργότερα, όταν η όρεξη για ζωή υπερίσχυσε της αυτοκαταστροφής. "Έμενα εβδομάδες στεγνός. Έπινα με την παρέα μου πέντε μπουκάλια κρασί για να την ακούσω. Δεν ήταν το ίδιο. Και ξαναέπεφτα με τα μούτρα στα ναρκωτικά", αναφέρει ο Παναγιώτης.
Στα παιχνίδια που παίζει το μυαλό, δεν μπορείς να είσαι μόνος. "Είδαμε συμμαθητές μας που καθάρισαν και είπαμε θα προσπαθήσουμε και εμείς". Ακόμα και εάν τα μερόνυχτα που ο πόνος έλουζε με ιδρώτα το κρεβάτι τους φάνταζαν ατελείωτα, η προσπάθεια άξιζε τον κόπο. "Έμεινα 27 ημέρες άυπνος. Δεν έκλεισα μάτι ούτε λεπτό. Όμως τώρα αυτά ανήκουν στο παρελθόν. Όπως κατάφερα εγώ να ξεφύγω, μπορούν όλοι", λέει ο Παναγιώτης.


Η "Στροφή" της ζωής τους

Μία μόνο λέξη θα ταίριαζε να περιγράψει το έργο στην Στροφή: Απόσυρση. "Μεγαλώσαμε από την αρχή. Δεν μπορώ πια να θυμηθώ ακριβώς πόσα χρόνια έκανα χρήση. Μπορώ να πω όμως με σιγουριά πόσα είμαι καθαρός. Τρία. Η ΣΤΡΟΦΗ όχι μόνο μου χάρισε τη ζωή, αλλά μού έδωσε πίσω μία καλύτερη", αναφέρει ο εν δυνάμει απόφοιτος της κοινότητας 23χρονος Θανάσης που κάθεται πάλι στα θρανία του σχολείου του ΚΕΘΕΑ, προκειμένου να δώσει Πανελλήνιες και να σπουδάσει Παιδαγωγικά.


Το ίδιο και ο Παναγιώτης - πρώην χρήστης για έξι χρόνια. Μπήκε στην κοινότητα το 2009, σε ηλικία μόλις 19 ετών. "Μου πήρε έξι μήνες να προσαρμοστώ. Τότε δεν είχα το μυαλό για Πανελλήνιες. Δεν θυμάμαι καν ότι πήγαινα σχολείο. Σήμερα, σπουδάζω Νοσηλευτική Χειρουργείου, κάνω πρακτική στο Αττικό Νοσοκομείο, παίζω ποδόσφαιρο, κάνω προπονήσεις στον Πανελλήνιο Γυμναστικό Σύλλογο και το κυριότερο, απέκτησα φίλους. Δεν ξέρω που θα βρισκόμουν αλλιώς".


Η συνήθης αιτία για να περάσει ένας ουσιοεξαρτημένος την πόρτα του νεοκλασικού στην οδό Φλωρίνης 15, στον Άγιο Παντελεήμονα είναι η αποφυγή δικαστηρίου και η βαριά "καμπάνα" που συνοδεύει τη χρήση ή την κατοχή ναρκωτικών.
Το πρόγραμμα περιλαμβάνει τρία περίπου στάδια. Την επίσκεψη στο κέντρο ενημέρωσης με προϋπόθεση την αποχή από τη χρήση, το δεύτερο στάδιο που είναι η κύρια φάση της θεραπείας και το τρίτο στάδιο, της επανένταξης. Στο δεύτερο στάδιο, ο κάθε ανήλικος έχει τη δυνατότητα είτε να μείνει στον ξενώνα του ΚΕΘΕΑ, είτε μετά τις 20.00 να επιστρέφει σπίτι. Σε αυτό το στάδιο, οι χρήστες χωρίζονται σε ομάδες και βοηθούν στις καθημερινές δουλειές. Μαγείρεμα, φαγητό, πλύσιμο, τακτοποίηση. 
"Το βασικότερο όμως είναι ότι συμμετέχεις σε θεραπευτικές δραστηριότητες που σε εξελίσσουν σαν άνθρωπο. Έχεις την επιλογή να παίξεις μουσική σε μπάντα, να συμμετάσχεις σε αγώνες ποδοσφαίρου, πινγκ πονγκ, μπάσκετ, να κάνεις ποδήλατο, να μάθεις φωτογραφία και καταδύσεις, ενώ στο πρόγραμμα περιλαμβάνονται και εκδρομές", αναφέρει ο Θανάσης.
(Ο Θανάσης, η κα Φούλβια, ο Παναγιώτης και η υπεύθυνη του ΚΕΘΕΑ, κα Σκοδρογιάννη)
Επιβαρυμένη με το δύσκολο ρόλο του γονέα, η κυρία Φούλβια Γεωργιάδη παραδέχεται ότι η Στροφή "έχτισε" τον γιο της Κώστα από την αρχή. "Έχω τέσσερα παιδιά και με αυτόν που πλέον μπορώ να συνεννοηθώ καλύτερα είναι ο Κώστας. Η Στροφή με έμαθε πώς να μεγαλώσω τα εγγόνια μου. Μπορεί να ακούγεται αστείο, αλλά έτσι είναι".
Ο Κώστας σπουδάζει πλέον μουσική τεχνολογία, στο Ρέθυμνο. Πρόσφατα τού προσέφεραν θέση βοηθού στα εργαστήρια του ΤΕΙ. Η μητέρα του έμεινε πίσω και βοηθά - ως leader - νέους γονείς να συμφιλιωθούν με το πρόβλημα του εθισμού σε εξαρτησιογόνες ουσίες. Η ίδια τρέχει σε Μαραθώνιους προς υπεράσπιση των δικαιωμάτων των ανηλίκων... ενός κατώτερου Θεού και παραδίδει μαθήματα Ιταλικών σε παιδιά της κοινότητας.
"Ο Κώστας ξεκίνησε τα ναρκωτικά στην Γ' Γυμνασίου. Ήταν δύσκολο να αποδεχτώ την αλήθεια. Είχα ένα παιδί ναρκομανή και όχι φυσιολογικό. Τα πράγματα σε μία οικογένεια μπορούν εύκολα να ξεφύγουν. Δεν έβαζα σωστά όρια", ομολογεί.  
"Αν γυρνούσαμε το χρόνο πίσω, θα βλέπαμε ότι αυτά τα παιδιά δεν έχουν πλέον καμία σχέση με την περίοδο χρήσης. Ενέταξαν στη ζωή τους δραστηριότητες που τότε δεν είχαν. Όταν είσαι ουσιοεξαρτημένος, αφιερώνεσαι στη δραστηριότητα αυτή και σε όλη την κουλτούρα που το περιβάλλει. Η πλειοψηφία  εγκαταλείπει το σχολείο στις αρχές Λυκείου", επισημαίνει η υπεύθυνη του ΚΕΘΕΑ, Κυρατσώ Σκοδρογιάννη και συμπληρώνει ότι "τα παιδιά χρειάζονται την εμπειρία του θετικού προτύπου, γι' αυτό και αρκετοί υπάλληλοι του ΚΕΘΕΑ είναι άνθρωποι που έχουν ολοκληρώσει τα θεραπευτικά προγράμματα".